İbn Sina'da Varlık-Mahiyet Ayrımının Zorunlu Varlık İle İlişkisi

Abstract

Bu tezde varlık ve mahiyet kavramlarının ne anlama geldiğini ortaya koymaya çalışılarak, bu kavramların Aristoteles ve Farabi’de nasıl yer aldığına değinilmiş, daha sonra bu kavramların İbn Sina felsefesindeki yeri ortaya konularak İbn Sina’nın varlık ve mahiyet ayrımı incelenmeye çalışılmıştır. Varlık kavramı antik Yunan’dan itibaren üzerine tartışılan ve düşünceler üretilen bir konuma sahip olmuş ve günümüzde de problematik niteliğini korumaya devam etmiştir. İbn Sina varlık araştırmasına varlık olmak bakımından varlığı inceleyerek başlamış buradan varlık ve mahiyet ilişkisini ele alarak başka bir ayrım olan mümkün-zorunlu ayrımını ortaya koymuştur. Varlık-mahiyet ve mümkün-zorunlu ayrımları arasında sıkı bir ilişki olduğunu ifade etmiştir. Buradan hareketle mahiyeti ve varlığı bir ve aynı olan Zorunlu Varlık’a ulaşmış, Tanrı’yı onunla özdeş kılmış ve mahiyet-varlık ayrımı barındıran mümkün varlıkların varlık vereni ve nedeni olarak Zorunlu Varlık’ı İlk Sebep ve İlk İlke olarak belirtmiştir. İbn Sina’da Zorunlu Varlık ispatı varlık-mahiyet ayrımı temelinde varlık araştırmasından doğan varlık delili olarak karşımıza çıkmaktadır.

İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Senatosunun 22.06.2020 tarihli ve 2020/14-5 sayılı Açık Bilim Politikası gereğince erişime açılmıştır.