Kâdî Abdülcebbâr’ın “sözün hakikati teorisi” ve abdülkâhir el-cürcânî’nin “sözdizimi teorisi” bağlamında bir eleştirisi

Abstract

Kâdî Abdülcebbâr, Mûtezile’nin “ilahî sıfatlar teorisi” bağlamında ilahî sözün hakikatini incelerken, kelâmcıların gâibin şâhide kıyası metodu gereği, beşerî sözün hakikatini de incelemek durumunda kalmıştır. Bu makalenin ilk iki kısmında Abdülcebbâr’ın “sözün hakikati” teorisi mümkün olduğunca beşerî söz bağlamıy- la sınırlı kalınarak incelenmekte ve onun dil-düşünce ilişkisine dair yaklaşımı açığa çıkarılmaktadır. Son kısımda ise, Abdülk?hir el-Cürcânî’nin sözdizimi teorisi- ne referanslarla, Abdülcebbâr’ın söz teorisine temelden eleştiriler getirilmektedir. Yazarın Abdülk?hir el-Cürcânî’nin görüşlerine dayandırdığı iddiasına göre, Kâdi Abdülcebbâr’ın dil ve söz gerçeğine ilişkin görüşleri dilbilim ve dil felsefesi açısın- dan ikna edici olmaktan uzaktır.

İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Senatosunun 22.06.2020 tarihli ve 2020/14-5 sayılı Açık Bilim Politikası gereğince erişime açılmıştır.