Japonya'da Osmanlı Tarihi Araştırmaları

Abstract

Japonya’da XIX. yüzyılın ikinci yarısında Batılılaşma ve modernleşme hareketleriyle başlayan ilmi tarih araştırmaları, üniversitelerde Batı Tarihi, Doğu Tarihi ve Japon Tarihi olmak üzere üç branşa ayrılmıştır. Çin kaynaklarına dayanan Kuzey ve Orta Asya tarihleriyle ilgili Türkoloji çalışmaları, Doğu tarihi bölümünde “Çin Etrafındaki Milletler” tarihinin bir kısmı olarak yapılmıştır. Öte yandan Osmanlı Tarihi ise “Şark Meselesi” çerçevesinde çağdaş Batı tarihinin bir parçası olarak araştırılmıştır. Bu dönemde Çince klasik literatür ve Çin filolojisi metodolojisini ciddiyetle benimseyen Japon tarihçileri şarkiyat alanında dünya çapında başarılı olmuşlardır. Ancak Batı tarihi sahasında, bazı istisnalar hariç, Japon tarihçilerin başta Almanya’daki bazı araştırmalar olmak üzere Avrupa’daki araştırmaları tanıtmakla beraber kendilerinin pek fazla özgün çalışma yapmadıklarını söylemek gerekir. Bu duruma paralel olarak, Japonya’da 1940’lara kadar Çince ve Eski Türkçe kaynaklardan istifade eden ve günümüze dek değerini kaybetmeyen bazı Türkoloji çalışmaları ortaya konmuşken, birinci el kaynaklardan Osmanlı tarihi araştırmaları çok az sayıda yapılmıştır.