Birinci Dünya Savaşı’nda Erzurum’un İşgali: Rus Basını ve Literatürüne Göre İşgalin Rusya’da ve Dünyada Yankılanması

Abstract

Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin savaştığı önemli cephelerden birisi, şüphesiz Kafkas Cephesi olmuştur. Diğer cephelere kıyasla doğrudan Anadolu’nun merkezine yönelecek saldırılara açık olması sebebiyle Osmanlı ve Çarlık Rusya’sı bu cepheyi önemsemiştir. Erzurum 1828-1829 Osmanlı-Rus Harbi’nden itibaren Rusya’nın hedefi haline gelmiştir. I. Dünya Savaşı sırasında da Rusya’nın Kafkas Cephesi’nde öncelikli amacı Erzurum’u ele geçirmek olmuştur. Şehrin Osmanlı III. Ordusunun ana karargahı olması ve yalnız Doğu Anadolu’da değil, aynı zamanda Kafkasya ve Irak bölgesindeki Türk ordusunun operasyonları için ikmal sağlayan bir kale rolü üstlenmesi Rusların Erzurum üzerine taarruz yapmalarının nedenine çevrilmiştir. Şüphesiz şimdiye kadar Erzurum’un işgaliyle ilgili Türkiye’de birtakım ilmi çalışmalar yapılmıştır. Lakin Erzurum gibi önemli bir kalenin işgalinin, dönemin Rus basını ve literatüründe nasıl aktarıldığı, Rusya ile dünyada ne şekilde yankılandığı hususu üzerinde durulmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle çalışmada, dönemin Rus basını ile literatürünün işgale yanaşması, işgalin Rusya’da ve dünyada yankılanması incelenmiştir.