Engelli Çocuklara Hizmet Veren Kurum ve Kuruluşlardaki Meslek Çalışanlarında İkincil Travmatik Stres Değerlendirmesi

Abstract

Travma fiziksel veya zihinsel olarak yara alma anlamına gelmektedir. Travma etkisi yaratan travmatik olaylar doğrudan yaşanabileceği gibi dolaylı yollardan da meydana gelebilir. Travmatik olay, dolaylı olarak başka bir kişinin hayatını etkiliyorsa bu durum ikincil travmatik stres olarak adlandırılır. Kişilerin travmatik olaya tanık olması ya da travmatize olan kişilerle çalışıyor olması bu duruma neden olabilmektedir. Literatür çalışmalarının incelenmesi sonucunda ikincil travmayla ilgili bir birçok çalışmanın yapıldığı görülmüştür. Söz konusu çalışmalar genellikle sağlık çalışanlarını, yardım ve afet çalışanlarını, sosyal çalışmacıları veya psikologları ele almaktadır. Fakat engellilik alanında çalışan meslek çalışanları incelemeye dahil edilmemiştir. Dolayısıyla bu çalışmayla, engelli çocuklara hizmet veren uzmanların ikincil travmatik stres durumlarının değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu nedenle çalışmada, ikincil travmatik stresin hangi koşullarda ortaya çıktığı ve meslek çalışanları üzerindeki etkisine bakılmıştır. Araştırmada iki ayrı ölçekle toplanan nicel veri SPSS Ki-kare testinde analiz edilmiştir. Açık uçlu sorulardan elde edilen nitel veri ise söylem analizine tabi tutulmuştur. Çalışmanın sonunda engelli çocuklara hizmet veren uzmanların ikincil travmatik stresin çeşitli etkilerini yaşadıkları fakat oranın beklenildiği kadar yüksek olmadığı tespit edilmiştir. Bu çalışmanın, ikincil travmatik stres kavramını engellilik boyutuyla ele alması ile gelecek çalışmalara kaynak oluşturması açısından yararlı olacağı düşünülmektedir.

İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Senatosunun 22.06.2020 tarihli ve 2020/14-5 sayılı Açık Bilim Politikası gereğince erişime açılmıştır.