Türkiye’deki Suriyeli Öğrenciler ve Arapça: Dil Politikaları, İnformel Destek Eğitimleri ve Dilsel Kimlik Arayışları

Abstract

Bu araştırma, İstanbul'da bir imam hatip ortaokulunda eğitim gören Suriyeli öğrencilerin miras dilleri olan Arapçayı korumak ve geliştirmek için aileleri tarafından başvurulan formel ve informel destek eğitimlerini incelemektedir. Bu kapsamda, Millî Eğitim Bakanlığı’nın "Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi" (PIKTES) çerçevesinde sunulan Arapça destekleme eğitimlerinin etkinliği ve ailelerin bu eğitimlere yönelik tutumları detaylıca tartışılmıştır. Ayrıca, ailelerin cami ve vakıf gibi informel mekanizmalardan aldıkları dil desteği incelenmiş, çocukların dilsel kimliklerine yönelik söylemsel analizler yapılmıştır. Araştırma, etnografik bir yöntemle yürütülmüş; veriler, Suriyeli aileler, çocuklar ve öğretmenlerle yapılan görüşmelerle eğitim kurumlarında yapılan gözlemlerden oluşmuştur. Toplanan veriler söylem analizi yoluyla incelenmiştir. Sonuçlar, formel Arapça eğitimlerinin beklenti ve ihtiyaçlar açısından yetersiz kaldığını ve ailelerin informel desteklere yöneldiğini göstermiştir. Ayrıca, mevcut okulda sunulan miras dil olarak Arapça eğitiminin eksiklikleri, Suriyeli öğrencilerin dilsel ihtiyaçları ile öğretmenlerin sunabildikleri eğitim arasında uyumsuzluklar yaratmış, bu da öğrencilerin dilsel ve kimliksel beklentileri açısından formel eğitim uygulamaları sürecinde gerilimlere yol açmıştır.