السّنّة النّبويّة وأثرها في ظاهرة المثنّى على التّغليب، جمعًا ودراسة وتحليلًا

Abstract

Bu çalışmada “tağlîb” sanatıyla ikil yapılan kelimelere hadislerin etkisi ele alınacaktır. Bu bağlamda bize ulaşan câhiliye kaynaklarında görülmeyip hadislerde görülen on yedi kelime incelenecektir. Örneğin ezân ve kamet için el-ezânân kelimesi, sabah ve ikindi namazları için el-berdân kelimesi, Kur’ân ve ehl-i beyt için es-sekelân kelimesi, Mekke ve Medine için el-heremân kelimesi ile Kurân-ı Kerim ve bal için eş-şifâân kelimesi bu kelimelerden bazılarıdır. Araştırmada betimleyici ve tarihsel yaklaşım benimsenmiş olup her ikil kendi bağlamında incelenmiş, içerdiği anlam ve dilsel imalar açıklanmıştır. Hadislerde tağlîb sanatıyla elde edilen ikiller hakkında bağımsız bir çalışmanın yapılmamış olması bu konunun seçilme nedenleri arasında zikredilebilir. Araştırma konusu hakkında karşılaşılan en önemli zorluklardan biri, İslam öncesi mirasta tağlîb sanatıyla oluşan ikil kelimelerin varlığının tespit edilememesi ve bu olgunun hadislerle ortaya çıkmış olması meselesidir. Bu konunun aydınlatılmasında Mu‘cemu’d-Devha et-Târîhî Sözlüğünün katkısı oldukça fazladır. Giriş bölümünden sonra araştırmanın özünü oluşturan kelimelerin alfabetik sıraya göre listelendiği bölüm bulunmaktadır. Sonuç kısmında ise ulaşılan önemli bilgilere yer verilmiştir.