Hayat Bilgisi Dersinde Gazete Haberleriyle Desteklenmiş Örnek Olay Yönteminin Etkililiği

Abstract

Günümüz eğitim anlayışında, öğrencilerin yalnızca bilgiye ulaşması değil, aynı zamanda bilgiyi analiz edebilmesi ve eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirebilmesi önem kazanmaktadır. Bu bağlamda, Hayat Bilgisi dersinde gerçek yaşamla bağlantılı öğretim yöntemlerinin kullanılması, öğrencilerin aktif öğrenme süreçlerine katılımını artıran etkili bir yaklaşımdır. Gazete haberleriyle desteklenmiş örnek olay yöntemi, öğrencilere hem toplumsal olayları anlama hem de bu olaylar üzerinden çözüm üretme becerisi kazandırmayı hedefleyen yenilikçi bir yöntemdir. Bu çalışmanın amacı, Hayat Bilgisi derslerinde gazete temelli örnek olayların kullanıldığı öğretim etkinliklerinin tasarlanması, uygulanması ve bu etkinliklerin etkililiğinin değerlendirilmesidir. Araştırma kapsamında, birinci sınıf öğrencilerinin Hayat Bilgisi dersinde gazete temelli örnek olaylara dayalı olarak ortaya koyduğu ürünlerin nitelikleri analiz edilmiştir. Çalışmada, amaca uygun olarak nitel araştırma yöntemleri tercih edilmiş ve eylem araştırması modeli uygulanmıştır. Araştırmanın katılımcı grubunu, İstanbul Bağcılar ilçesindeki bir devlet okulunda öğrenim gören, 22 kız ve 19 erkek olmak üzere toplam 41 birinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama sürecinde, gazete temelli örnek olay merkezli hazırlanan öğretim sürecinin ses kayıtları, öğrencilerin çalışma yaprakları ve araştırmacının tuttuğu günlüklerden yararlanılmıştır. Ses kayıtlarındaki diyaloglar değiştirilmeden yazıya aktarılmış ve sınıf içi iletişim kesitleri, önceden belirlenen ölçütlere göre analiz edilmiştir. Çalışma yaprakları ise hazırlanmış rubrikler aracılığıyla değerlendirilmiştir. Araştırma bulguları, öğrencilerin ürünlerinin büyük çoğunluğunun "çok nitelikli" ve "nitelikli" olduğunu göstermiştir. Birinci sınıf öğrencilerinin çoğu, bu yöntemi ilk kez deneyimlemiş olmalarına rağmen, örnek olaylardaki karakterlerle empati kurabilmiş, olayları ahlaki açıdan değerlendirebilmiş ve soyut kavramların anlamlarını sorgulayabilmiştir. Ayrıca öğrenciler, sunulan örnek olayları farklı bakış açılarıyla ele alarak, sınıfta geniş bir yanıt çeşitliliği sağlanmasına katkıda bulunmuştur. Bu öğrenme ortamında öğrencilerin sosyal olayları algılayıp yorumladığı, eleştirebildiği ve farklı görüş, duygu ve değer yargılarını karşılaştırma fırsatı bulduğu gözlemlenmiş; bu durumun her öğrenciye farklı yararlar sağlayacağı söylenebilir.