Ahmet Kemal Bey’in Bilinmeyen Üç Şiiri ve Yeni Füyûzat Dergisindeki Serüveni

Abstract

Ahmet Kemal, Türk edebiyatının önemli fakat az bilinen isimlerindendir. Onun önemi iyi şiirlerinden ziyade aksiyon adamı olmasından, istibdadın en yoğun dönemlerinde bile hürriyeti arzulamasından kaynaklanır. Hayatı sürgünlerde geçen Ahmet Kemal, Hüseyinzâde Ali Bey’in davetiyle bir dönem de Bakü’de bulunmuştur. Onun Bakü’de bulunduğu dönem 1905 İnkılâbı’ndan sonraya denk gelir. Bu dönemde Çarlık Rusya’nın baskısı nispeten azalmış, Bakü’de bile pek çok gazete ve dergi neşredilmiştir. Bu dergilerden birisi de Füyûzat dergisinin devamı olan Yeni Füyûzat’tır. İlk sayısı 1910 yılında çıkan bu derginin başyazarı olan Ahmet Kemal, derginin hemen her sayısında ya şiir ya da makale yayımlamıştır. Hayatı ve sanatı hakkında zaten çok az çalışma yapılan Ahmet Kemal’in burada neşrettiği şiirlerden üçü, daha önce hiçbir yerde yayımlanmamıştır. Bu çalışmada ise hem şairin buradaki şiirleri üzerinde durulmuş hem de Ahmet Kemal’in dergideki etkisi ve hikâyesi irdelenmiştir. Buna göre, Ahmet Kemal’in dergide şairlikten ziyade fikri yazılarla daha baskın olduğu görülmüştür. Şiirlerinde ise çoğunlukla sosyal faydayı gözetse de bireysel konuları işlemekten de geri durmamıştır. Ayrıca, dergide Ahmet Kemal’in de etkisiyle Namık Kemal, Şair Eşref, Babanzade İsmail Hakkı ve Celal Sahir gibi Osmanlı şair ve yazarlarının da yer aldığı görülmüştür. Çalışma ise Ahmet Kemal’in Bakü dönemine ışık tutmakla birlikte Yeni Füyûzat dergisinin hem şairle hem de Osmanlı aydınlarıyla olan ilişkisini açıklamak amacıyla yapılmıştır.