2018-2022 Arasındaki Lise Giriş Sınavı Matematik Sorularının Tımss Bilişsel Alanlarına Göre Analizi

Abstract

Bu çalışma, Türkiye’de 2018-2022 yılları arasında uygulanan Liseye Geçiş Sınavı (LGS) matematik sorularının uluslararası standartlara uygunluğunu incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, LGS matematik soruları, TIMSS-2019 bilişsel alan çerçevesine göre analiz edilmiştir. TIMSS (Trends in International Mathematics and Science Study), öğrencilerin matematik ve fen bilimleri alanlarındaki bilgi ve becerilerini ölçmeyi hedefleyen uluslararası bir sınavdır ve bilişsel alanları üç ana başlık altında toplar: bilme, uygulama ve akıl yürütme. TIMSS, her dört yılda bir düzenlenmekte ve ülkelerin eğitim politikalarını geliştirmelerine rehberlik etmektedir. LGS ise Türkiye'deki ortaöğretim kurumlarına öğrenci seçmek amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından düzenlenen merkezi bir sınavdır. Bu sınav, öğrencilerin üst düzey becerilerini ölçmeyi ve nitelikli okullara yerleşimlerini sağlamayı hedefler. Bu bağlamda çalışmanın amacı, 2018-2022 yılları arasındaki Lise Giriş Sınavları'ndaki (LGS) matematik sorularının TIMSS-2019 bilişsel alanlarına göre nasıl bir dağılıma sahip olduğunu incelemektir. Araştırmada doküman analizi yöntemi kullanılmış ve LGS matematik soruları TIMSS-2019’un bilişsel alanlarına göre sınıflandırılmıştır. Bulgular, LGS sorularının %53’ünün akıl yürütme, %45’inin uygulama ve sadece %2’sinin bilme düzeyinde olduğunu göstermektedir. LGS’de ise soruların özellikle akıl yürütme alanından ağırlık olarak sorulduğu ve bilme alanından daha az soruya yer verildiği gözlemlenmiştir. Araştırmanın amacı, LGS matematik sorularının uluslararası standartlara uygunluğunu belirlemek ve bu bağlamda TIMSS ile karşılaştırma yaparak sınavların bilişsel alanlardaki dağılımını analiz etmektir. Bulgular, LGS’nin özellikle üst düzey düşünme becerilerini ölçmeye odaklandığını ve öğrencilerin analitik becerilerini değerlendirdiğini göstermektedir. Ancak, temel bilme düzeyindeki eksiklikler, bazı öğrencilerin başarısını olumsuz etkileyebilmektedir. Bu durum, sınav sorularının daha dengeli bir dağılımla hazırlanmasının önemini vurgulamaktadır. Sonuç olarak, LGS’nin uluslararası sınavlarla uyumlu hale getirilmesi, öğrencilerin matematik alanındaki başarılarını artırabileceği gibi, daha kapsayıcı bir ölçme değerlendirme sistemi oluşturulmasına katkı sağlayabilir.