Türk Milletlerarası Özel Hukukunda Devletin Mirasçılığı

Abstract

5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’a göre, “miras ölenin milli hukukuna tâbidir. Türkiye’de bulunan taşınmazlar hakkında Türk hukuku uygulanır” (m.20/1). Maddede taşınır ve taşınmaz malvarlığı değerleri açısından ikili bir ayrım yapılmıştır. Buna göre, terekedeki taşınır malvarlığı değerleri ile Türkiye dışındaki taşınmaz malvarlığı değerlerine ölenin millî hukuku uygulanırken Türkiye’deki taşınmazlar için Türk hukuku uygulanır. Kimlerin mirasçı olacağı da bu hukuklara göre tayin edilir. Mirasbırakanın hiçbir mirasçısının olmaması durumunda ise, “Türkiye’de bulunan mirasçısız tereke Devlete kalır” (m.20/3). Bu çalışmada Türk devletinin mirasçısız tereke üzerindeki hakkının niteliğini tayin amacıyla sahipsiz mala son yasal mirasçı olarak mı yoksa egemenlik hakkına dayanılarak mı el konulduğu; miras statüsüne göre mirasbırakanın Türkiye’deki terekesine yabancı devletin yasal mirasçı olması ya da mirasbırakanın yabancı bir devleti Türkiye’de bulunan tereke için mirasçı ataması durumunda terekenin mirasçısız kabul edilip edilemeyeceği; yabancı devletin son yasal mirasçı olması ile yabancı devletin atanmış mirasçı olmasının, Türkiye’deki mirasçısız taşınır ve taşınmaz tereke açısından farklılık teşkil edip etmeyeceği ve yabancı kişilerin Türkiye’deki mirasçısız terekelerinin âkıbeti ele alınmış olup esas olarak yabancı devletin atanmış mirasçı olarak Türkiye’deki taşınır terekeyi iktisap edebileceği sonucuna varılmıştır.