Evaluation of Zakat as a Public Finance Instrument

Abstract

Zekat kurumunun İslam tarihinde hem siyasi hem de mali açıdan özel bir yeri vardır. Zekat, bir kamu maliyesi aracı olmanın ötesinde ibadet vasfına sahip bir kurum olmasının yanı sıra vergiden de farklı bir yapıya sahiptir. Ancak modern dönemde Müslüman ülkeler, zekât kurumunu merkezileştirerek ve devlet aygıtları aracılığıyla yöneterek, zekât kurumunu devlet bürokrasisine bir kamu maliyesi aracı olarak dahil etmeye çalışmaktadırlar. Bu çalışmada, zekat'ın bir kamu maliyesi aracı olarak rolünü eleştirel bir şekilde yaklaşarak Malezya ve Endonezya’da nasıl uygulandığını incelemekteyiz. Bu çalışma, ulus devletlerin zekat kurumunu devlet bürokrasisine entegre ederek siyasi ve mali hedefleri gerçekleştirmeyi amaçlasalar da zekat ibadetinin toplum dinamiklerinde güçlü bir bağ olarak yer alması gerektiği ve egemen otorite tarafından merkezileştirilmesinin, bu bağın azalmasına ve vatandaşların devlete bağımlılığının artmasına yol açacağını savunmaktadır.