İcbar Suretiyle İrtikâp Suçu (TCK m. 250/1)

Abstract

TCK’nın 250. Maddesinin ilk fıkrasında düzenlenen icbar suretiyle irtikâp suçunda kamu görevlisi olan fail, görevinin sağladığı nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi icbar etmektedir. Ceza kanunlarında yer alması oldukça eskiye dayanan bu suç tipi gerek İtalyan gerekse de Türk doktrininde pek çok bilimsel çalışmaya konu olmuş ve bu çalışmalar uygulamayı da derinden etkilemiştir. Bununla birlikte bu suç tipinde hangi hukuksal değer ya da değerlerin korunduğu, kanunda geçen “yarar” ifadesinden ne anlaşılması gerektiği, suçun ne zaman tamamlanacağı, suçun benzer suçlardan ne şekilde ayırt edileceği gibi pek çok mesele halen dahi oldukça tartışmalıdır. Bu tartışmalar çerçevesinde Türk ve İtalyan doktrinlerindeki gelişmelerin ve Türk ve İtalyan yüksek mahkemelerinin özellikle son yirmi yılda verdiği kararların incelenmesinin hem doktrin hem de uygulama açısından son derece faydalı olacağı müşahede edilmiştir. Bu çerçevede çalışmamızda TCK’nın 250. Maddesinin ilk fıkrasında düzenlenen icbar suretiyle irtikâp suçu, suç teorisinin inceleme metodu çerçevesinde, yakın zamanda doktrin ve uygulamadaki gelişmeler ışığında ele alınmaktadır.