1768-1774 Osmanlı-Rus Harbinde Yüzer Köprücülük Faaliyetleri

Abstract

1768-1774 Osmanlı-Rus harbi arifesinde Osmanlıların yaklaşık 30 yıldır Tuna bölgesinde savaş yapmamalarının bir sonucu olarak köprücülük becerilerini yitirmek üzere olduklarına dair bir kanı oluşmuştur. Bu çalışma, bu kanıyı test etmeyi amaçlamaktadır. Bunu test etmenin yolu ise çalışmanın ikinci amacında yatmaktadır: savaş sürecinde Osmanlı Devleti tarafından Tuna nehri ve ötesinde yürütülen yüzer köprücülük faaliyetlerinin bütüncül bir şekilde ortaya konulması. Bu iki amaç doğrultusunda Osmanlı kronikleri ile arşiv belgeleri incelenmiştir. İnceleme neticesinde; Osmanlıların bu işi organize etmek üzere köprü emini denilen bir yetkiliyi görevlendirdikleri, bu yetkilinin yakın ve uzak çevreden ham ve mamul madde ile nitelikli ve niteliksiz elemanları köprü mahalline getirmek üzere kapsamlı faaliyetler yürüttüğü görülmüştür. Köprü inşası; Tuna üzerinde İsakçı, Silistre ve Tutrakan ile Tuna ötesinde Dinyester, Prut ve Oltu nehirlerinde gerçekleştirilmiştir. Köprücülük faaliyetlerinde bazı aksaklıklar ve ilk elde mühendisliğe ilişkin bir birikim eksikliği gözlense de Osmanlıların bu dönemde yüzer köprücülük faaliyetlerini beklenen düzeyde yerine getirdikleri anlaşılmaktadır.