19. Yüzyılda İstanbul’da Finansal Hizmetler Sektörünün Mekânsal Dağılımı

Abstract

On dokuzuncu yüzyıl Osmanlı modernleşmesinin hız kazandığı bir dönemdir. Bir önceki yüzyılda başlayan yenileşme hareketleri bu yüzyılda yeni bir ivme kazanmış, devletin yeniden organize edilmesinden toplum hayatına kadar muhtelif alanlara yayılan bir reform hareketine sahne olmuştur. Devletin ve toplumun yüzyıllardır üzerine kurulduğu geleneksel yapı yavaş yavaş çözülerek her alanda değişim ve dönüşümler yaşanmaya başlamıştır. Osmanlı ekonomisinin ihtiyaçlarına göre şekillenmiş bulunan finansal sistem de bu gelişmelere paralel olarak modernleşme sürecine girmiştir. Kâğıt (kaime) para uygulamaları, devlet-özel sektör tahvil ve hisse senedi ihraçları ve bunların borsada alım satıma konu edilmesi, bankaların tevdiat, kredi, ödeme ve saklama hizmetleri, sigortacılık uygulamaları bu çerçevede sayılabilecek finansal yeniliklerdir. Bu değişim aynı zamanda finans sistemine bankalar, sigorta şirketleri, borsa bankerliği gibi yeni finansal aracılar ve menkul kıymetler borsası gibi yeni piyasaların katılımını sağlayan bir gelişmedir.