| dc.description.abstract | Bu tezin amacı, Oscar Wilde'ın The Importance of Being Earnest (1895) adlı eserinin, 2007'de yayımlanan Murat Erşen çevirisini ve 2018'de yayımlanan Can Yücel çevirisini Venuti'nin çevirmenin görünmezliği hakkındaki argümanları çerçevesinde incelemektir. İncelemede, Gideon Toury'nin öne sürdüğü betimleyici teorik çerçeveyi temel alınarak; kitap kapakları, başlıklar, deyimler, uydurma sözcükler, dini ve mitolojik öğeler, özel adlar, kültürel öğeler, ünlem ve hitap kelimeleri kategorilerinden seçilen örnekler üzerinden analiz edilmiştir. Seçilen örneklerden yapılan analiz sonucunda, KM ve EM1 arasındaki eşdeğerliğin yeterlilik kutbuna, KM ve EM2 arasındaki eşdeğerliğin ise kabul edilebilirlik kutbuna yakın olduğu görülmüştür. Araştırmada Venuti'nin öne sürdüğü yabancılaştırma/yerlileştirme stratejileri ve bu statejilerin, çevirmenin görünürlüğü ve görünmezliği arasındaki ilişki incelenmiştir. EM2'nin erek kültür normlarına daha yakın bir çeviri yaptığı ve yerlileştirme stratejisini uyguladığı örneklerin büyük çoğunlukta olduğu görülmüştür. Venuti, yabancılaştırma stratejisinin erek kültür normlarına bir direnç gösterdiği, çevirmenin emeğini daha görünür kıldığı için önermesine karşın, bu çalışmada EM2'nin yerlileştirme yaparak erek kültür normlarına daha yakın olduğu ve dominant İngiliz kültürünün öğelerini yerlileştirme strateji ile görünmez kılıp, kaynak kültür normlarına direnç gösterdiği ve görünür bir çevirmen olduğu görülmüştür. Bunun sonucunda, Venuti'nin öne sürdüğü yabancılaştırma stratejisinin kaynak kültüre direnç gösterme anlamına geldiği ve çevirmeni ve çevirmenin emeğini görünür kıldığı iddiasının; yerlileştirme stratejisinin ise çevirmeni ve emeğini görünmez kıldığı iddiasının incelenen örnek çalışmada aynı sonucu vermediği görülmüştür. Çevirmenin ve emeğinin görünür olması ile uygulanan çeviri startejisi arasında doğrudan bir ilişkiden her durum, her zaman, her kültür ve her dilde söz edilemeyeceği ve çevirmenin görünürlüğünün uygulanan startejilerden daha fazla etmenle ilişkili olabileceği sonucuna varılmıştır.
-----
This thesis aims to analyze the two translations of Oscar Wilde's The Importance of Being Earnest (1895) which are Ciddi Olmanın Önemi by Murat Erşen published in 2007 and Maksat Samimiyet by Can Yücel published in 2018 within the scope of the arguments of Venuti about the translator's invisibility. In the research, the book covers, titles, idioms, made-up words, religion, and mythological terms, proper names, cultural items, examinations, and addressing words were analyzed based the Gideon Toury's descriptive theoretical approach. As a result of the analysis based on the selected examples, it was seen that the equivalence relationship between the ST and TT1 is closer to the adequacy pole while the equivalence relationship between the ST and TT2 is closer to the acceptability pole. In the research, the foreignization/domestication strategies and their relations to the translator's visibility and invisibility which were asserted by Venuti were analyzed. It is seen in most of the examples that a translation process that is closer to the target culture's norms is pursued and predominantly domestication strategy is adopted in TT2. Unlike Venuti's argument which asserts that foreignization strategy means showing a resistance to the target culture's norms and by doing so, makes the translator's efforts visible, in this case, it is seen that by applying domestication strategy, TT2 is closer to the target culture's norms and by disguising the dominant English culture items, it resists to the source culture's norms and makes the translator visible. This analysis of the case study demonstrated that contrary to Venuti's argument about applying foreignization strategy might not mean showing resistance to the source culture and it makes the translator and translator's effort visible while applying domestication strategy makes the translator and the translator's effort invisible. It was concluded that we cannot talk about a direct connection between the translator's visibility and the translation strategy in every case, time, culture, and language and there is more than one factor involved other than the translation strategy in the translator's visibility. | en_US |
