Ara dilden yapılan çevirilerde yaşanan kayıplar ve sorunlar üzerine bir inceleme : Halil Cibran'ın "Kırık kanatlar" romanı örneği

Abstract

Bu çalışmamızın amacı, çeviriler neden orijinal dilinden değil de ara dilden yapılır? Yapıldığında ne tür tercüme sorunları ve buna eşlik edebilecek diğer yansımalar meydana gelir? vb. sorulara Halil Cibran'ın önce doğrudan çeviri diyebileceğimiz Arapçadan Türkçeye ve Arapçadan Fransızcaya, sonra da ara dil tabir edebileceğimiz Fransızcadan Türkçeye tercüme edilmiş olan "Kırık Kanatlar" romanı üzerinden cevap aramaktadır. Ayrıca, tezimizde Türkiye'de Arapçanın yaygın bir dil olmasına rağmen, neden ara dilin tercih edildiği ve bu tercihlerin ideolojik arka planları araştırılmıştır. Beraberinde, ara dilin tanımı ve geçirdiği süreçler ve çeviribilimdeki yeri incelenmiştir. Ara dil kullanımının ideolojik arka planı ise, özellikle Cumhuriyetin ilk yıllarındaki çeviri pratikleri ve siyasi dinamikler üzerinden değerlendirilmiştir. Son olarak eserin Arapça orijinali ile Fransızca ara dil kullanılarak yapılan çevirisi arasındaki farklar incelenerek, çeviri süreçlerinin daha iyi anlaşılmasını ümit ediyoruz. ----- The aim of this study is to investigate why translations are made from the original language as well as the intermediate language? What kind of translation problems and other reflections may occur when done? We are looking for answers to the questions through the novel "Broken Wings", which was translated from Arabic to Turkish and Arabic to French, which we can call direct translation, and then from French to Turkish, which we can call a relay translation. In addition, in our thesis, although Arabic is a common language in Türkiye why other language is preferred and the ideological backgrounds of these preferences were investigated. Along with it, the definition of relay translation, the processes it has undergone and its place in translation science were examined. The ideological background of relay translation use was evaluated through translation practises and political dynamics, especially in the early years of the Republic. Finally, we hope that the translation processes will be better understood by examining the differences between the direct Arabic and the indirect French translation of the work.