İstanbul Esnafının Ölçek Ekonomisine Geçiş Çabaları: “Demirciler Şirketi” Örneği

Abstract

1860 yılında inhisar ve gedik sisteminin lağvı ile ticarette serbestiyet yönünde atılan adımların, daha da genişletildiğini görmekteyiz. Bu durum, başta İngiltere olmak üzere birçok ülke ile yapılan ticaret antlaşmalarının Türk sanayisi üzerinde yarattığı olumsuz etki ile birleşince, yerli imalat adeta çöküş içine girmişti. Bu darboğazı aşmak için, Sultan Abdülaziz zamanında bir dizi girişimde bulunulmuştur. İthal mallar karşısında yerli üretimi canlandırmak için kabaca şu dört önlem alınmıştır; - O güne kadar %3 olan gümrük resmini arttırmak - Sergiler düzenlemek ve sanayi erbabını teşvik etmek - Başta İstanbul olmak üzere değişik vilayetlerde Sanayi Mektepleri açmak - Şirketler tesis ederek esnafı tek çatı altında toplamak

1860 yılında inhisar ve gedik sisteminin lağvı ile ticarette serbestiyet yönünde atılan adımların, daha da genişletildiğini görmekteyiz. Bu durum, başta İngiltere olmak üzere birçok ülke ile yapılan ticaret antlaşmalarının Türk sanayisi üzerinde yarattığı olumsuz etki ile birleşince, yerli imalat adeta çöküş içine girmişti. Bu darboğazı aşmak için, Sultan Abdülaziz zamanında bir dizi girişimde bulunulmuştur. İthal mallar karşısında yerli üretimi canlandırmak için kabaca şu dört önlem alınmıştır; - O güne kadar %3 olan gümrük resmini arttırmak - Sergiler düzenlemek ve sanayi erbabını teşvik etmek - Başta İstanbul olmak üzere değişik vilayetlerde Sanayi Mektepleri açmak - Şirketler tesis ederek esnafı tek çatı altında toplamak