Sempozyumu I (29 Mayıs-1 Haziran 2013)
Güncel Gönderiler
-
A Muslim/Turkish Minority in Ottoman Constantinople: The Muslim/Turkish Students of Robert College (1866–1925)
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)Robert College, founded by American Protestant missionaries in Constantinople in 1863, started its first academic schools with students belonging to a variety of nationalities, no Turks or Muslims among them (the first ... -
Fetih Sonrası İstanbul’da İlk Tasavvufî Yapılanmalar ve Fâtih Sultan Mehmed
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)Osmanlı’da tasavvuf ehlinin seferlere katılarak fetihlere destek oldukları bilinmektedir. İstanbul’un fethi sırasında da pek çok sûfî orduya destek için Sultan II. Mehmed’in yanında yer almıştır. Evliyâ Çelebi’nin kaydına ... -
İki Arap Âliminin Gözünden XVI. Yüzyılda İstanbul
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)İstanbul kuruluşundan itibaren yerli ve yabancı pek çok insanın ilgisini çeken şehirlerin başında gelir. Önce Bizans daha sonra da Osmanlı başkentini ziyaret eden bilgin ve gezginler gördüklerini kendilerinden sonraki ... -
Lüfer Devri
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)İstanbul’da yaşayanlar, Boğaziçi’nde tutulan balıkların dünyanın en leziz balıkları olduğunu biliyorlar mı? Eskiler buna inanırlardı, zaten hakikat de budur. İsterseniz yurt dışında herhangi bir lokantada lüfer ızgara ... -
Sultanahmed Cami ve Külliyesi: Kuruluş Öncesi ve Sonrası Belgeler
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)Önceleri “At Meydanı” olarak bilinen bölge, Sultan I. Ahmed Camii ve külliyesinin burada kurulmasından sonra, “Sultanahmed Meydanı” olarak kabul edilmiş ve Topkapı Sarayı’na yakın olması nedeniyle Padişahların da iştirak ... -
İstanbul Esnafının Ölçek Ekonomisine Geçiş Çabaları: “Demirciler Şirketi” Örneği
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)1860 yılında inhisar ve gedik sisteminin lağvı ile ticarette serbestiyet yönünde atılan adımların, daha da genişletildiğini görmekteyiz. Bu durum, başta İngiltere olmak üzere birçok ülke ile yapılan ticaret antlaşmalarının ... -
Tanpınar’ la Birlikte Aziz İstanbul’u Düşünürken
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)Osmanlı İstanbul’una, daha öz bir ifadeyle “Nefs-i İstanbul”a karşı nasıl bir tavır içindeyiz bugün? Nefs-i İstanbul’a nasıl davranıyoruz ve aynı zamanda bu aziz şehre karşı nasıl bir tutum içinde olmalıyız? Konuşmamda ... -
1455 Tahriri ve İstanbul’un İskân Tarihi Bakımından Önemi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)İstanbul, tarihte Roma ve Osmanlı gibi iki büyük imparatorluğa payitahtlık yapmış, günümüzün megapollerinden biri... Hz. Muhammed’in müjdesine nail olduktan sonra bu kenti cihan hâkimiyeti davasının merkezi yapmaya ... -
İstanbul’da İlim ve Kültür Hayatı (15 - 16. Asırlar)
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)Fatih Sultan Mehmed’in 1453’de İstanbul’u fethedince “cihad-ı asgar”ı tamamladık, şimdi sıra “cihad-ı ekber”de, yani şehrin imarı iskanı, ilim ve sanat merkezi haline getirilmesinde diyerek Hz. Peygamber’in bir muharebe ... -
Yüzyıllar Boyu İstanbul Panaromaları
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)Sanırım dünya yüzünde hiç bir şehrin İstanbul kadar çok resmi veya gravürü yapılmamış, fotoğrafı çekilmemiştir. Auguste Boppe “Bir ressam için geçmiş asırlardaki İstanbul’un cazibesi kim bilir nasıl güçlü idi.”1 diye ... -
Fatih Dönemi İstanbul’unda Bazı Felsefi Tartışmalar ve Siyaset Teorisi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethettikten sonra idari alanda yaptığı bir çok önemli düzenleme yanında çok sayıda medrese kurması, çok sayıda âlimi İstanbul’a davet etmesi, bir çok konuda âlimlere sorular yönelterek ... -
1009/1600 Tarihli İstanbul Vakıfları Tahrir Defteri’ne Göre Nefs-i İstanbul’da Bulunan Mahalleler ve Özelliklerine Dair Gözlemler
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)Bu tebliğde Osmanlı Devleti’nin başşehri ve yönetim merkezi olan Nefs-i İstanbul veya Dersaadet mahalleleri konu edinilecektir. Fetih bir toprak parçasını i‘lâ-yı kelimetullâhı gerçekleştirmek, ahkâm-ı Kur’aniyyeyi hâkim ... -
Osmanlı İstanbulu' nda Hat Sanatı
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)Sanat denilen yüce kavram, elbette hiçbir milletin inhisârında değildir. Ancak milletler bir sanata damgalarını vurdukları nisbette, onun kendi benlikleriyle ilgili olduğunu iddia edebilir, bunu başka milletlere de kabul ... -
On Altı ve On Yedinci Yüzyıllarda İstanbul'da Hul ’ Yöntemiyle Boşanma
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)İslam Dünyası’nda, özellikle Osmanlılar döneminde, boşanmanın nasıl ve hangi şartlarda gerçekleştiği önemli bir konudur. İslam hukuku, bilindiği gibi, boşanma hakkını daha çok erkeğe vermiştir. Tek istisnası, özel bir ... -
Doğruluğu Tartışmalı Bir Tartışma: 1660 Yangını İstanbul'un İslamlaşmasına Etki Etti mi?
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)İstanbul, fetihle birlikte tarihteki yerini bir İslâm şehri olarak sabitlemiştir. Her ne kadar Osmanlı’nın uyguladığı sürgün ve iskân politikası nedeniyle demografik yapısı dini yönden çeşitli olsa da, bu durum şehrin ... -
II. Abdülhamid Dönemi İstanbulu'nda İşçi Hareketleri
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)19. yüzyıl, Osmanlı tarihinde özellikle iktisadî açıdan Avrupa karşısında geri kalmışlığın fark edildiği ve bu durumu tersine çevirmeye yönelik siyasî, askerî, iktisadî ve sosyal alanlarda reformlara başvurulduğu bir ... -
Osmanlı Sahasında Yer Alan Bazı Süsleme Motiflerinin Dolaşımı Hakkında Notlar
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)1995 yılında, Paris’de Hôtel des Invalides’in önünde sergilenen ve önünden onu farketmeden birçok kere geçmiş olduğumuz “batarya ganimetini” (Batterie trophée) keşfettik. Burada söz konusu olan, 1830’da Cezayir’in ... -
Maximilian Brandstetter'in İstanbul Yolculuğu, 1608-1609
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)16. yüzyılın sonuna kadar Osmanlı topraklarına çeşitli maksat ve nedenlerle ayak basan ve toplumun değişik kesitlerinden gelen “seyyahların” sayısı – Stephane Yerasimos’un muazzam kitabından anlaşıldığı gibi1 – bayağı ... -
İstanbul Sahafları
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)İstanbul’un fethini müteakip şehirde iskân edilen sanat ve ticaret erbabının arasında sahafların olup olmadıklarını bilmiyoruz. Ancak İslâmî bir geleneği oluşmayan ve buna parelel eğitim kurumları teşekkül etmeyen bir ... -
Osmanlı İstanbulu'nda Bezeme Sanatı
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2013)Bu makalede, İstanbul’un fethinden (1453) Cumhuriyetin ilânına (1923) kadar geçen 470 yıllık devir içindeki tezhip sanatı inişleri, çıkışları, üslûpları, sanatkârları ve özellikleri ile anlatılacaktır. İstanbul, XV. ...