Sempozyum II (27-29 Mayıs 2014)
Recent Submissions
-
Sultan II. Mahmut ve Sultan Abdülmecid Döneminde Kuleli Süvari Kışlası
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Osmanlı Devleti’nde batılı anlamda askerî teşkilatın belirli alanlarında köklü değişim ve dönüşüm hareketine, XVIII. yüzyılda ağırlık verilmeye başlanmıştır. Yüzyılın sonunda III. Selim tarafından başlatılan “Nizâm-ı Cedîd” ... -
Nedim ve Nabi'de İstanbul Türkçesi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)İstanbul Türkçesi deyince aklımıza şunlar geliyor: 1. İstanbul ahalisinin konuşma dili, 2. Osmanlı’dan bu yana Türkiye’de kullanılan edebî dil, 3. Resmî dil (devletin yazışma dili). İstanbul Türkçesi, Fatih Sultan Mehmet’in ... -
Osmanlı İstanbulu'nda Yahudi Matbaası ve Basılan Bazı Önemli Eserler
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Matbaa konusu, kitap tarihimizin en önemli dönemeçlerinden biri olarak bilinmektedir. Matbaanın Osmanlı’daki Müslüman tebaa tarafından kullanılmasından çok önce Yahudiler İstanbul, Selanik ve İzmir gibi şehirlerde matbaacılık ... -
Osmanlı İstanbulu'nun Müziği
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş.İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Osmanlı İstanbulu, kendi müziğini üretebilmiş dünyanın nâdir şehirlerden birisidir. Dünyada İstanbul gibi kendi müziğini üretebilmiş şehirler var… Paris gibi… Viyana gibi… New York gibi… İstanbul’u, Türkler’in İstanbul’u ... -
Osmanlı Emek Tarihi Çalışmalarına Bir Katkı: İstanbul'da Ev İçi Hizmetlerde Çalışan Kadınlar Üzerine Bir Değerlendirme (1780-1850)
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Osmanlı tarihçileri ellerindeki kaynakların imkânlarına bağlı olarak ayrıntılara girmekten çoğunlukla kaçınarak kentlerde çalışan kadınların varlığına değinmiştir. Suraiya Faroqhi’nin ifadeleriyle; “Pek sık rastlanmamakla ... -
Haliç Zinciri Üzerine Bir Değerlendirme: Kuşatma Sırasında Liman Girişi Nasıl Kapatıldı?
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Tarih boyunca çok sayıda kuşatma ve istilâ yaşamış olan Konstantinopolis şehri, 1453 yılında Osmanlı Devleti’nin 29 Mayıs günü gerçekleştirdiği son taarruzu ile ele geçirilmiş ve bu tarihten itibaren Türk hâkimiyeti altına ... -
Bir Layihanın Tahlili: 20. Yüzyılın Başlarında İstanbul
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Osmanlı devlet düzeninde görülen bir takım aksaklıkların ortaya konularak, çözüm tekliflerinin kaleme alındığı raporlar, Osmanlı devlet nizamının işleyişi hakkında önemli bilgiler veren kaynaklardır. Nasihat literatürü ... -
Ortaköy Camii'nin İnşa Sürecinde Gayri Müslim Yönetici, Usta ve Tüccarların Rolü
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Bugün daha çok “Ortaköy” ya da Büyük Mecidiye” olarak adlandırılan cami Ortaköy İskele Meydanı’nın kuzey ucunda yer almaktadır. Daha önce burası “Mehmed Kethüda” adıyla zikredilmekteydi1. Mehmed Kethüda Lale Devri’nin ünlü ... -
II. Abdülhamid Döneminde Arap Elitleri Gözüyle İstanbul
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Bir medeniyet beşiği ve iki kıtanın birleştiği yer olmasının ötesinde Osmanlı İslam hilafetinin başkenti olmasından dolayı İstanbul, Arap elitlerinin gözünde dört asır boyunca hep özgün konumunu korumuştur. Uzun ve meşakkatli ... -
Arap Modern Tarihçiliğinde İstanbul'un Fethi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)İstanbul şehrinin, Avrupa’nın batı tarihi ve İslâm devletinin doğu tarihinde stratejik ve özel bir önemliliği yer almıştır. Batılı muasır tarihçiler, Kostantıniye şehrinin düşmesiyle Bizans İmparatorluğu’nun büyük çöküşünü ... -
Osmanlı İstanbulu'nda Berber Esnafı
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Osmanlılar, İstanbul’da tıpkı halefi oldukları Bizans İmparatorluğu gibi emsalsiz hayat üslubu ve renkli bir toplum yapısı meydana getirdiler. Tarihin konusu olan bu yapıyı ve unsurlarını tetkik etmek için arşiv belgeleri ... -
Mütareke Döneminde İstanbul
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)İstanbul 1900’lere gelindiğinde bir dünya kenti idi. Halifenin oturduğu, Avrupa emperyalizmine meydan okuyup, bağımsızlığını sürdüren Osmanlı Devleti’nin başkenti idi. Bu durum Avrupa’nın egemenliği altında bulunan bütün ... -
(Ermeni Nâmı Taşımak Töhmet Midir?): 19 Yüzyıl İstanbulu'nda Yaşanan Ermeni Hadiseleri Sonrası İstanbul'u Korumak Amacıyla Alınan Önlemler ve Bu Önlemlere Karşı Tepkiler
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Osmanlı Devleti’nin Ermeni sorunu çerçevesinde İstanbul’un korunmasına ve başkentte asayişin sağlanmasına yönelik faaliyetlerini, 19. yüzyılda başlayan silahlı Ermeni hadiselerinden Meşrutiyet dönemine kadar olan süreçte ... -
İstanbul'da Köklü Bir Osmanlı Kurumu Darbhâne-i Âmire (1750-1800)
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Fatih Sultan Mehmed adına basıldığı bilinen ve darp yeri İstanbul olan ilk sikke Hicrî 865 (Miladî 1460-1461) yılına, yani fetihten sekiz sene sonrasına aittir. Bu durum Darbhâne-i Âmire’nin fethin hemen ardından faaliyete ... -
19. Yüzyıl Seyahat Rehberlerinde İstanbul
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)İnsanoğlunun bir yerden başka bir yere gitmesi binlerce yıllık bir olgudur. Tarihin başlangıcının geleneksel anlamda yazının bulunduğu M.Ö. 3200 yılında başladığını var sayarsak, insanoğlunun tarih boyunca sürekli mekân ... -
Çizginin Dışındakiler: Osmanlı İstanbulu'nun Aykırı Bekârları ve Bekâr Girer "Melek Girmez" Odaları
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Üyelerinin yaşam biçimleri açısından türdeş olan bir toplumda, fiziki bağlarını koparmaksızın genel düşünce ve yaşayış çizgilerinin dışında kalan her bir birey marjinal olarak nitelendirilebilir. Mensubu olduğu homojen ... -
Osmanlı İstanbulu'nda İç Pasaport: Mürûr Tezkeresi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Kelime anlamı olarak mürûr, “geçiş,” mürûr tezkeresi ise “geçiş belgesi” anlamına gelmektedir. Kullanım olarak baktığımızda bu belge, bir çeşit seyahat izin belgesi veya iç pasaport niteliği taşımaktadır. Sistematik olarak ... -
Fetih Öncesi ve Feth-i Hakani Sonrası İstanbul'da Musevi İbadethaneleri
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Yahudi İbadethaneleri genelde sinagog sözcüğüyle anılır. Bu deyim eski Yunanca kökenli olup, syn=beraber ile ago=getirmek köklerinden oluşur ve “beraber olmak” kavramını ifade eder.1 Kelimenin İbranicesi, “Toplanma Evi” ... -
Padişahların Dinlenme ve Eğlence Mekanları: İstanbul Behçeleri
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)İstanbul, kurulduğu tarihten günümüze kadar cazibe merkezi olabilmeyi başarmış sayılı şehirlerden birisidir. Eski karaların iki büyük denizi arasında stratejik bir yerde bulunan şehir, Akdeniz havzasına hâkim olmak isteyen ... -
Bir Şehri Yazmak: Erken Osmanlı Tarih Kitaplarında İstanbul
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2014)Bu bildiriyi yazma fikrini bana veren İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi’nin “İkinci Osmanlı İstanbulu Semineri” için yapmış olduğu sunum çağırısı oldu. Yakın zamana kadar İstanbul tarihiyle ilgilenmediğim ve konum erken dönem ...
RSS 1.0
