XVII. Yüzyıl İstanbul’unda Kadızadelilerin ve Mutasavvıfların Mücadelesi
Özet
1600’lü yılların ortalarına doğru İslam tarihinin kadim zamanlarından kalma bazı dini ayrılıklar Osmanlı payitahtında yeniden gündeme geldi. Kadızade Mehmed namlı etkin bir vaizin hararetle savunduğu tasavvuf ve bid’at karşıtı fikirleri öncelikle Halvetiler tarafından kararlı bir muhalefetle karşılandı. Kadızade Mehmed ve takipçileriyle Halveti Şeyhi Abdülmecid Sivasi ve müritleri arasında gittikçe artan gerginlik bid’at karşıtı agresif bir hareketin şekillenmesiyle yüzyılın sonlarına değin etkilerini sürdürdü. Bu çalışma Kadızadeli hareketini ilmi pozisyonu, karşı karşıya kaldığı tasavvuf menşeli muhalefet ve siyasileşme serüveni ile tanımlamaya çabalamıştır. Buna göre başlangıçta din etrafında şekillenen tartışmalar Kadızadeli liderlerinin iktidar ile olan yakın ilişkileri neticesinde siyasi sahaya kaymış ve Kadızadeli argümanları yaptırım formuna büründüğünden tasavvuf çevreleri zarar görmüştür. İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Senatosunun 22.06.2020 tarihli ve 2020/14-5 sayılı Açık Bilim Politikası gereğince erişime açılmıştır.