19. Yüzyıl Osmanlı Kölelik Kurumuna Yönelik Yerli Ve Yabancı Bakışlar
Özet
Osmanlı kölelik kurumu 19. yüzyılın özellikle ikinci yarısından itibaren Avrupa’dan gelen baskılar
neticesinde ciddi değişimler geçirmiştir. 1857 tarihi beraber zenci köle ticareti, 1909 tarihinden sonra ise
Çerkez köle ticareti devletçe yasaklanmıştır. Ne var ki köle ticareti ile kölelik kurumu arasında net bir
ayrım yapılmış; köle ticareti belirtilen tarihlerde kaldırılırken, tüm köleleri azat etme yoluna gidilerek
İslam ahkamına dayanan kölelik kurumunun teorik olarak kaldırılması yolu tercih edilmemiştir. Böyle bir
yol tercih edilmesinde pragmatik sebepler etkili olduğu kadar, Osmanlı köleliğine yönelik “ılımlılık”
algısının da bunda büyük bir rol oynadığı görülmektedir. İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Senatosunun 22.06.2020 tarihli ve 2020/14-5 sayılı Açık Bilim Politikası gereğince erişime açılmıştır.