Osmanlı’da Tezhip Sanatı

Abstract

Bir milletin sanatı kadar hiçbir şey, o milletin heyecanını, idealini, bir kelime ile medeniyetini ifade edemez. Osmanlı-Türk tezhip sanatı da bu çerçeve içinde ele alındığında, parıltısıyla yüzyıllar boyunca bu sayılanların aynası olmuştur. Arapça’da “altınlamak” mânâsına gelen tezhip kelimesi, ezilerek fırçayla sürülecek hâle getirilmiş olan varak altın ve muhtelif renklerin kullanılmasıyla gerçekleştirilen, parlak ve cazip bir kitap sanatıdır. Yazma eserlerin, bilhassa Saray kütüphaneleri için hazırlanmış olanlarında tezhibe çok ehemmiyet verilmiştir. Hattın yanında onu bezeyen, ortaya çıkaran, kıymetini artıran tezhip, kitap sanatları içinde de ayrı bir önem taşımaktadır; takdim edilen şahsın mevkiine veya sipariş eden kimsenin mali gücüne göre kullanılan malzeme ve sarf edilen emek de farklı olmuştur.