Sempozyum VIII (20-22 Mayıs 2022)
Güncel Gönderiler
-
İstanbul’da Kahve ve Kahve Kültürü
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Kahvenin kültürümüz açısından, özellikle İstanbul kültürü açısından ne kadar önemli olduğunu hatırlatmaya bile gerek yok. Bütün dünyada Türk kültürü söz konusu olduğu ilk akla gelenlerden biri, belki de birincisi kahvedir. ... -
Tevfik Fikret Âbidesi Cemiyeti ve Anıt Yaptırma Projesi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Bu tebliğde ünlü şair Tevfik Fikret’in ölümünden sonra unutulmaması ve hatırasının gelecek nesillere aktarılması amacıyla dostları ve sevenlerinin İstanbul’un daha sonra belirlenecek uygun bir yerinde bir abidesinin dikilmesi ... -
İstanbul’da Mecma-i Âsâr-ı Esliha-i Atika’dan Harbiye Askeri Müzesi ve Kültür Sitesine
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Türkiye’de modern Askerî Müzecilik konusunda Fethi Ahmet Paşa’nın başlattığı çalışmalar, Ahmet Muhtar Paşanın çabalarıyla daha da ileriye götürülmüş, müzeler sadece gezi alanı olarak değil, öğrenciler açısından bir eğitim ... -
1894 Depreminde Hasar Gören Babıâli ve Hazine-i Evrak Binalarının Tamiri
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Bu çalışmada, İstanbul’u etkileyen depremlerden 1894 Depremi’nin bugün İstanbul Valiliği’ne ait Bâbıâli ile İslam İşbirliği Teşkilatı IRCICA tarafından kullanılan Hazine-i Evrak binaları üzerindeki etkileri ve deprem ... -
Bir İstanbul Semtinin Değişimi: Tarlabaşı’nın Öyküsü
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Tarlabaşı Beyoğlu’nun göz ardı edilmiş, yakın-güncel tarih yazımında pek incelenmemiş; bu yüzden de “haksızlığa uğramış” bir mahallesidir. Tarlabaşı’nın aksine iki asırdır dünyanın en kozmopolit köşelerinden biri olan ve ... -
Simon Reniger’in Nemçe Daimî Elçi Raporlarına Göre 17. Yüzyıl Ortalarında Valide Sultanlar Mücadelesi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Haliç Körfezi boyunca Avrupa ve Asya büyükelçiliklerinin varlığı, uzun zamandır uluslararası tarihçilikte önemli bir araştırma alanı olmuştur. Osmanlı diplomasi tarihi üzerine araştırmalar, erken modern dönemde uluslararası ... -
Fetihten XX. Yüzyıla Osmanlı İstanbulu’nda Turşucu Esnafı
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Dünya tarihinin en önemli ve en eski gıda saklama yöntemlerinden biri olan ve ismini Farsça ترشی/torşī (= ekşi olan şey) kelimesinden alan turşu (Os. طورشی /ترشی), çeşitli sebze ve meyvelerin tuzlu su, sirkeli su ya da ... -
İstila-yı Filoksera: XIX. Yüzyıl Sonunda İstanbul Üzüm Bağlarını Asma Kurdundan Kurtarma Çabaları
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Osmanlı İmparatorluğu’nun XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren dünya pazarlarına eklemlenmesi ile serbest ticaret koşulları oluşturulmuş ve devletin ticarete müdahale etme imkanları ortadan kaldırırken, Osmanlının rolü, ... -
Rızkullah Hassûn ve Mir’âtü’l-Ahvâl Üzerine Değerlendirmeler
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Osmanlı Devleti’nin başkenti İstanbul’dur. Yayılma alanını Tanzimat dönemi Suriye’si başta olmak üzere dalga dalga Arap kültür ortamının hemen tamamı oluşturmaktadır. Projektörlerimizin tutulacağı iki önemli odak, Halep ... -
“Avdetlerine Mümanaat Olunmaya”: 18. Yüzyılda İstanbullu Kadınların Şehre Giriş-Çıkışlarının Denetimi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)18. yüzyılda İstanbullu kadınların şehir dışına çeşitli sebeplerle çıkmak istediklerinde mahallelerine sorunsuz bir şekilde geri dönebilmek ve yolculuk esnasında gerektiği durumlarda ibraz etmek amacıyla aldıkları resmî ... -
1908 İstanbulu’nda Yankesicilik ve Yankesiciler
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Özellikle kalabalıkta insanların ceplerinden veya çantalarından bir şeyler çalma suçu olarak tanımlanabilecek olan yankesicilik, “parmakları kanca şeklinde kullanarak sert, açık ve çok hızlı hareket ettirerek ceplerde ve ... -
İstanbul’un Fethi ile Kıyamet Saati Arasında Kurulan İlişkiye Dair Hadislerin Kritiği
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Klasik hadîs eserlerinde yer alan fiten, melâhim ve eşrâtu’s-sâ’a gibi başlıklar altında kıyamet alametleri olarak sunulan oldukça zengin bir rivayet örüntüsü vardır. Kahir ekseriyeti ezoterik anlatılardan oluşan bu ... -
Meclis Müftüleri
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Osmanlı Devleti’nin payitahtında fetva hizmetini de gören şeyhülislama İstanbul müftüsü veya merkez müftüsü; taşra şehirlerinde görevli müftülere kenar müftüsü; Hanefi mezhebi hukukunun esnek uygulandığı ve diğer mezhep ... -
Kanûnî ve II. Selim Dönemi İstanbulu’nda İçki Tüketimine ve Meyhanelere Karşılaştırmalı Bir Bakış
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Osmanlı Devleti’nin içki tüketimi ve meyhanelere yönelik yaklaşımının temeli İslam Hukuku’dur. Dinî esaslar çerçevesinde belirlenmiş bir ayrımla müslim ve gayrimüslim şeklinde sınıflandırılan Osmanlı tebaası, farklı kurallara ... -
Bir Divan Şairinin Gözünden İstanbul Halkalı Suları: Ebubekir Celâlî’nin “Âb-ı Halkalı” Redifli Gazeli
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)İçinde yaşadığı toplumun bir ferdi olarak şairlerin şiirlerine yaşadıkları çevreyi sıklıkla konu ettiklerine şahit olunmaktadır. Divan şairleri için de bu durum istisna değildir.18. yüzyılın ikinci yarısı ile 19. yüzyılın ... -
Son Dönem İstanbul Konakları Çocuk Bakımı ve Terbiyesinde Görevli Mürebbiyeler
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)19. yüzyıl, Osmanlı Devleti ve toplumu için değişim ve dönüşümün dönemidir. 18. yüzyılın sonlarında başlayıp 19. yüzyılda hızla yükselen değişim dalgası özellikle söz konusu dönemin son otuz yılında belirginleşmiştir. ... -
Yer Adları Yapımında Kullanılan Kavak Kelimesine Dair: İstanbul’un Üç Kavağı
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Bu çalışmanın konusu bu adlarla anılan yerlerdeki yapılar, fonksiyonları, niçin, nasıl ve ne zaman yapıldıkları değildir. Burada ele alınacak asıl konu bu yer adlarının yapımında kullanılan Sakaoğlu’nun da açıklamaya ... -
Osmanlı’da Tezhip Sanatı
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Bir milletin sanatı kadar hiçbir şey, o milletin heyecanını, idealini, bir kelime ile medeniyetini ifade edemez. Osmanlı-Türk tezhip sanatı da bu çerçeve içinde ele alındığında, parıltısıyla yüzyıllar boyunca bu sayılanların ... -
Divâne Mehmed Çelebi ve Galata Mevlevihanesi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Bir şehrin tarihinde o şehirde bulunan manastır ve tekke gibi yapıların önemli bir yeri vardır. XI. yüzyıl İstanbul’unda sadece sur içi bölgesinde üç yüz civarında manastır bulunmaktaydı. İstanbul’da Bizans dönemindeki ... -
Fransız Belgelerine Göre 1911-1912 Trablusgarp Savaşı Sırasında İstanbul’da Yaşanan Mali Sorunlar
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Bu çalışmanın ilk kısmında, 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’ndaki mali sorunlardan ve bu sorunların sebeplerinden bahsedilecektir. Osmanlı imparatorluğu 16. yüzyılın ikinci yarısından itibaren mali sorunlarla karşı ...

















