“Avdetlerine Mümanaat Olunmaya”: 18. Yüzyılda İstanbullu Kadınların Şehre Giriş-Çıkışlarının Denetimi
Özet
18. yüzyılda İstanbullu kadınların şehir dışına çeşitli sebeplerle çıkmak istediklerinde mahallelerine sorunsuz bir şekilde geri dönebilmek ve yolculuk esnasında gerektiği durumlarda ibraz etmek amacıyla aldıkları resmî izin belgeleri, diğer bir ifadeyle “pasaportlar” bu makalenin konusudur. Erken modern dönem İstanbul’unda kadınların giyim kuşamları, kamusal alanlarda nerelerde bulunup bulunamayacakları gibi meseleler birçok fermanın ve fetvanın konusu olagelmiş, kadınların toplumsal görünürlük ve hareketleri kültürel ve sosyal dönüşümlerin yansımaları olarak görülmüştü. Osmanlı toplumunda kadınların kamusal alanda görünürlüğü hakkındaki çalışmalar, Osmanlı kadınının toplumsal görünürlükten tamamen kısıtlanmış olmadığını, birçok farklı şekilde toplumsal hayatta görünür ve aktif olduklarını ortaya koymaktadır.