(Non-)/Conformity In Translation: Who (Non-)/Conforms To What, When, How And Why?

Abstract

With the paradigm shift that happened in translation in the '70s, many of the concepts in translation studies have been modified or altogether replaced. One of the concepts that has been introduced to the field is the concept of (non-)conformity. (Non-)Conformity, along with the other concepts, brought about new perspectives to the field and helped improve the field. Additionally, academics suggested that these concepts be used in translator training, and gradually academics and trainers around the world implemented the concepts in their courses. However, the theories and concepts have been criticized from different angles by different scholars. Although the critiques touch upon certain valid points, they don't offer any implications as to how the theories and the concepts should be further modified. This dissertation analyzes the translation theories in terms of (non-)conformity, presents the criticism directed towards those theories, and in light of certain case studies, questions the validity of both the theories and the criticism. As a result, the dissertation offers certain suggestions into how the concept may be applied to translator training.

1970'lerde çeviri alanında yaşanan paradigma değişikliği ile Çeviribilim alanındaki birçok kavram ya değişikliğe uğradı ya da yeni kavramlar ile değiştirildi. Değişen ve yenilenen kavramlardan bir tanesi de çeviride riayet etme veya etmeme kavramlarıdır. Yenilenen çeviride riayet etme(me) kavramı, diğer kavramlarla birlikte çeviriye ve çeviribilime birçok yenilik getirmiştir ve alanın gelişimine katkıda bulunmuştur. Ayrıca, bu kavramların çeviri eğitiminde de aktif olarak kullanılması önerilmiş ve ilgili kavramlar zamanla kullanılmaya başlamışlardır, Fakat, bu kuramlar ve kavramlar farklı akademisyenler tarafından birçok farklı açıdan eleştirilmişlerdir. Bu eleştirilerin haklı yönleri olsa da, eleştiriler riayet etme(me) kavramının kuramsal ve uygulamalı alanda nasıl kullanılabileceği hakkında bilgi vermemektedirler. Bu tez, ilgili çeviri kuramlarını riayet etme(me) açısından incelemekte, bahsedilen eleştirileri sunmakta, bazı çeviri incelemeleriyle de kuramların, kavramların ve eleştirilerin geçerliğini sorgulamaktadır. Sonuç olarak da yapılan incelemeler ışığında çeviri eğitimi açısından birkaç öneri sunmaktadır.

İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Senatosunun 22.06.2020 tarihli ve 2020/14-5 sayılı Açık Bilim Politikası gereğince erişime açılmıştır.