Karşılaştırmalı Dilbilim Ve Çeviribilim Çerçevesinde Retrospektif Ve Prospektif Sahneler: Geçmişten Günümüze Eşdeğerlik Kavramının Evrimi” Başlıklı Makalenin Arapçaya Çevirisi

Abstract

Modern dilbilimin babası Ferdinand de Saussure ile yirminci yüzyılın ilk yarısında saygınlığını zirveye taşıyan dilbilim, bünyesinde pek çok alt dal barındırmasının yanı sıra, farklı disiplinlerle işbirliği yaparak yeni bilim dallarının doğmasında önemli rol oynamıştır. Nispeten yeni bir bilim dalı olan çeviribilim de önceleri bazı çevrelerce uygulamalı dilbilimin bir alt dalı olarak görülmüşse de zaman içinde bağımsız bir bilim dalına dönüşürken dilbilim ve alanları ile disiplinlerarası tamamlayıcı bir ilişki içinde olmayı sürdürmektedir. Bu çalışmada, çeviribilim ve dilbilimin bir alanı olan karşılaştırmalı dilbilim alanları çerçevesinde ortak zeminde yer alan “eşdeğerlik” kavramı ve bu kavramın günümüze kadar geçen süreçte evrilmesi disiplinlerarası bir bakış açısıyla vebetimleyici bir yöntemle incelenmektedir. İki disiplinin eşdeğerlik kavramının zaman içinde gösterdiği değişim sürecinde çerçeve kavramlar olarak nasıl etkili olduğu, kavramın bu disiplinlerle ilgili bilimsel çalışmalarda zihinlerde nasıl sahneler oluşturduğu ve geçmişten günümüze büyük ölçüde yapısöküme uğramış olması nedeniyle güncel araştırmalardaki mevcut konumu açısından nasıl ele alındığı betimlenmeye çalışılmıştır. Yazıcı (2011: 34) farklı disiplinlerin ve yöntemlerin bilincinde olmanın kendi alanındaki kuramsal tabanın sorgulanmasına olanak sağladığını belirtir. Bu bakış açısıyla, bu çalışmada tarihsel olarak daha eski ve daha köklü bir bilim dalı olan karşılaştırmalı dilbilimin çeviribilime sağladığı katkıların yanında çeviribilimin de çözümlemesi yapılacak çevrilmiş malzeme seçimi açısından karşılaştırmalı dilbilime sağladığı katkılardan yola çıkılarak her iki disiplinde çevirisi yapılmış otantik materyalin eşdeğerlik kavramı odaklı çözümlenmesinin ve bunun dilbilimsel temelde karşılaştırılarak yapılmasının oldukça faydalı bir çalışma biçimi olabileceği görüşü desteklenmektedir.

İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Senatosunun 22.06.2020 tarihli ve 2020/14-5 sayılı Açık Bilim Politikası gereğince erişime açılmıştır.