Browsing Tez Koleksiyonu by Title
Now showing items 1-20 of 66
-
17. Yüzyıl Osmanlı Hukukunda Tesebbüb Halinde Damân
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2019)Osmanlı ulemasından Fudayl Çelebi gibi bazı âlimler tazmin sorumluluğuyla ilgili özel eser kaleme almak suretiyle Hanefi literatürüne önemli katkılarda bulunmuştur. Aynı şekilde şeyhülislamlar da tazminle ilgili verdikleri ... -
Bir Kelam Problemi Olarak Engellilik
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2019)Bu çalışma, engellilik konusundaki inanç problemlerine kelâm ilmindeki yaklaşımları tespit etmeyi amaçlamaktadır. Eş'ariyye, Mâtürîdiyye ve Mu'tezile mezheplerinin engellilik konusuna yaklaşımları, temel kaynakları üzerinden ... -
Buhârî'nin Bab Başlıklarıyla İlgili Çalışmalar ve Bab Başlıklarındaki Kendi İfadelerinin Değerlendirilmesi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2016)Konu esaslı sisteme göre telif edilen el-Câmi'u's-sahîh'te yer alan bab başlıklarının müellifin şahsî kanaatlerine kaynaklık ettiği bilinmektedir. Bu durum sadece bab başlıklarını esas alan çalışmaların yapılmasına ve hadis ... -
Celâleddîn Devvânî'de İsbât-ı Vâcib Tartışmaları: Teselsülün İptali Örneği
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2018)Düşünce tarihindeki en önemli konulardan biri, "kendi zâtı ile kaim ve her şeyden müstağnî olan zorunlu varlığı" delillendirmek mânasına gelen "isbât-ı vâcib" tartışmalarıdır. Nazarî düşünce geleneğinde oldukça büyük bir ... -
Celâleddîn es-Suyûtî'nin (ö. 911/1505) Fahreddîn er-Râzî'ye (ö. 606/1210) Eleştirisi Bağlamında Tefsir İlminin Neliği Meselesi.
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2015)Bir tarafta eğitiminde yoğun olarak felsefeyle ilgilenen ve bunun sonucunda tefsirinde bu alanla ilgili bilgilere yer veren Râzî, diğer tarafta Antik Yunan'dan miras alınan mantık ilminin öğrenimine mesafeli yaklaşan Suyûtî. ... -
Dâvûdî'nin (V. 402/1011) Kitâbü'l-Emvâl'i Çerçevesinde Kamu Maliyesi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2018)Bu çalışma, İslam hukuk literatürünün önemli bir kısmını teşkil eden harâc ve emvâl kitaplarının klasik dönemde iyi bir örneği sayılan Ebû Ca'fer Ahmed b. Nasr ed-Dâvûdî'ye ait Kitâbü'l-Emvâl'i esas alarak, kamu maliyesinin ... -
Debûsî ve Sem'ânî'de âhâd Haber (Takvîmü'l-edille ve kavâtı'u'l-edille çerçevesinde)
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2016)Sünnetin hem aslî bir kaynak olması hem de Kur'ân'ın açıklayıcısı olma vasfını üstlenmesi onu, İslâmî araştırmaların odağına yerleştirmiştir. İslâm ulemâsı da bu kaynağın sonraki nesillere çoğunlukla âhâd yolla ulaşmış ... -
Din-Bilim İlişkisi Bağlamında Mûcize (Ferîd Vecdî örneği)
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2017)XIX. ve XX. yüzyıllarda batılıların akıl-din arasında çatışma olduğu iddialarına ve İslâm'a yönelik eleştirilerine karşı İslâm âlimlerinin dini yorumlarken aklı önceleyerek batılılara İslâm'ın akılla uyumlu olduğunu ispatlama ... -
Duafâ Literatüründe Serikatü'l-hadîs Kavramı
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2016)Bu çalışma Ricâl Tenkidinde bir cerh lafzı olarak kullanılan serikatü'l-hadîs kavramının mâhiyetini, hadis usûlü ve ricâlinde bulunduğu konumu ortaya koymayı amaçlamaktadır. İki bölümden oluşan araştırmanın birinci bölümünde, ... -
Ebu'l-Hüseyin el-Basrî'nin el-Mu'temed fî Usûli'l-Fıkh Adlı Eseri Çerçevesinde Emir Kavramı
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2015)Ebu'l-Hüseyin el-Basrî, Basra Mu'tezile'sine mensuptur. Fıkıh usulü alanında yazdığı el-Mu'temed fî Usûli'l-Fıkh adlı eser müteahhirin usûl düşüncesinin kaynaklarındandır. Emir kavramı, şer'i hükümlere ulaşmayı ve Müslümanların ... -
Ebü'l-Leys es-Semerkandî'nin Tefsirinde İsrâiliyat
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2019)Hicrî IV. asırda Semerkant'taki önemli İslâm âlimlerden birisi olan Ebü'l-Leys, başta tefsir olmak üzere muhtelif ilim dallarında çok sayıda eseri miras bırakan ve ilmî noktada İslâm dünyasına önemli katkılar sunan bir ... -
Ebü'l-muîn en-Nesefî'nin Kelâma Dair Eserlerinde Eş'arîliğe Nispet Edilen Görüşlerin Tespit ve Değerlendirilmesi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2019)Bu çalışmada, Mâtürîdî ekol içinde hayli önemi haiz olan ve İmam Mâtürîdî'nin en büyük yorumcusu kabul edilen mütekellim Ebü'l-Muîn en-Nesefî'nin kelâma dair eserleri incelenmiş, bu eserlerde Eş'arîliğe nispet edilen ... -
Ehl-i Hadîs-Mu'tezile Tartışmalarında Kullanılan Tenkit Kavramları ve Delâletleri
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2017)Bu çalışma Ehl-i hadîs ekolü ile Mu'tezile mezhebinin genel tartışma konularını ve bu tartışmalarda birbirleri için kullandıkları tenkit kavramlarını tespit etmeyi amaçlamaktadır. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci ... -
Erken Dönem Kelâmında Teşbih ve Tenzih Doktrinleri: Müşebbihe ve Cehmiyye Örneği
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2019)Bu çalışmada, kelâm ilminin mihenk taşı mesabesinde bulunan ulûhiyet tasavvuru konusu, birbirine zıt iki uç nokta olan teşbîhçi ve tenzîhçi doktrin öncüleri Müşebbihe ve Cehmiyye çerçevesinde araştırılmıştır. Tez giriş, ... -
Ermenekli Süleyman Sırrı Efendi Kelâmi Görüşleri ve Kelâma Dair Eserleri
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2019)Osmanlı'nın son dönem devlet adamlarından ve âlimlerinden Ermenekli Süleyman Sırrı Efendi (ö. 1931)'nin Kenzü'l-Akaid adlı eseri, dinî ilimler hakkında bilgi edinmek isteyenlerin yanında ilim meclislerinde tartışmalara ... -
Esbâb-ı Nüzûlde Teaddüd ve Mükerrer Nüzûl Meselesi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2015)Bazı âyet ve sûreler hakkında birden fazla sebeb-i nüzûl rivayeti nakledilmektedir. Müfessir ve usûlcüler bu sebepler arasından en doğrusunu tesbit edebilmek için bazı tercih easları geliştirmiş, tercih imkânının olmadığı ... -
Fahreddin er-Râzî'de isbât-ı Vâcib Delilleri: Hudûs ve İmkân
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2016)"Varlığı kendinden olup başka bir varlığa ve güce dayanmayan Tanrı'nın yetkin bir şekilde var oluşunu açıklamak, ortaya koymak için gösterilen ilmî, fikrî çabayı ifade eden isbât-ı vâcib", kelâm ve felsefenin ortak ... -
Fahreddin er-Râzî'de İlâhî Sözün Delâleti ve Tevili
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2018)Bu tezde İmam Fahreddin er-Râzî'nin (ö. 606/1210) ilâhî sözün delâleti ve tevilinde nasıl bir yöntem izlediği araştırılmaktadır. Başta tefsir olmak üzere birçok ilmi ilgilendiren ilâhî sözün delâleti meselesi, Müslümanların ... -
Fahreddin er-Râzî'nin i'câz ve Tefsir Anlayışında Nazım
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2019)Kur'an'ın i'cazını açıklamak üzere geliştirilen nazım nazariyesi, en verimli uygulamasını tefsir literatüründe bulmuş ve kendisinden sonraki dil, belagat ve tefsir çalışmalarına yön vermiştir. Bu tezde, nazariyenin seyri ... -
Fıtrat-Kader İkileminde Bezm-i Elest
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2017)"Fıtrat Kader İkileminde Bezm-i Elest" adını taşıyan araştırmamız bir giriş ve iki bölümden oluşmakta olup girişte konunun kapsamına, amacına, yöntemine ve kaynaklarına dair bilgi verdik. Birinci bölümde meselenin kavramsal ...
