Browsing Sempozyum VIII (20-22 Mayıs 2022) by Issue Date
Now showing items 1-17 of 17
-
Osmanlı’da Tezhip Sanatı
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Bir milletin sanatı kadar hiçbir şey, o milletin heyecanını, idealini, bir kelime ile medeniyetini ifade edemez. Osmanlı-Türk tezhip sanatı da bu çerçeve içinde ele alındığında, parıltısıyla yüzyıllar boyunca bu sayılanların ... -
Beşiktaşlı Yahya Efendi ve Ailesi Hakkında Yeni Vesikalar
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)İstanbul’un fethini müteakiben Müslüman yerleşimine açılan Beşiktaş, XV. yüzyıl sonunda iki Müslüman mahallesine sahipken I. Süleyman döneminde (1526-1566) ciddi bir gelişme göstermiştir. XVI. yüzyılın son çeyreğine kadar ... -
Yer Adları Yapımında Kullanılan Kavak Kelimesine Dair: İstanbul’un Üç Kavağı
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Bu çalışmanın konusu bu adlarla anılan yerlerdeki yapılar, fonksiyonları, niçin, nasıl ve ne zaman yapıldıkları değildir. Burada ele alınacak asıl konu bu yer adlarının yapımında kullanılan Sakaoğlu’nun da açıklamaya ... -
Meclis Müftüleri
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Osmanlı Devleti’nin payitahtında fetva hizmetini de gören şeyhülislama İstanbul müftüsü veya merkez müftüsü; taşra şehirlerinde görevli müftülere kenar müftüsü; Hanefi mezhebi hukukunun esnek uygulandığı ve diğer mezhep ... -
Son Dönem İstanbul Konakları Çocuk Bakımı ve Terbiyesinde Görevli Mürebbiyeler
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)19. yüzyıl, Osmanlı Devleti ve toplumu için değişim ve dönüşümün dönemidir. 18. yüzyılın sonlarında başlayıp 19. yüzyılda hızla yükselen değişim dalgası özellikle söz konusu dönemin son otuz yılında belirginleşmiştir. ... -
Bir Divan Şairinin Gözünden İstanbul Halkalı Suları: Ebubekir Celâlî’nin “Âb-ı Halkalı” Redifli Gazeli
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)İçinde yaşadığı toplumun bir ferdi olarak şairlerin şiirlerine yaşadıkları çevreyi sıklıkla konu ettiklerine şahit olunmaktadır. Divan şairleri için de bu durum istisna değildir.18. yüzyılın ikinci yarısı ile 19. yüzyılın ... -
Fetihten XX. Yüzyıla Osmanlı İstanbulu’nda Turşucu Esnafı
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Dünya tarihinin en önemli ve en eski gıda saklama yöntemlerinden biri olan ve ismini Farsça ترشی/torşī (= ekşi olan şey) kelimesinden alan turşu (Os. طورشی /ترشی), çeşitli sebze ve meyvelerin tuzlu su, sirkeli su ya da ... -
İstanbul’un Fethi ile Kıyamet Saati Arasında Kurulan İlişkiye Dair Hadislerin Kritiği
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Klasik hadîs eserlerinde yer alan fiten, melâhim ve eşrâtu’s-sâ’a gibi başlıklar altında kıyamet alametleri olarak sunulan oldukça zengin bir rivayet örüntüsü vardır. Kahir ekseriyeti ezoterik anlatılardan oluşan bu ... -
Kanûnî ve II. Selim Dönemi İstanbulu’nda İçki Tüketimine ve Meyhanelere Karşılaştırmalı Bir Bakış
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Osmanlı Devleti’nin içki tüketimi ve meyhanelere yönelik yaklaşımının temeli İslam Hukuku’dur. Dinî esaslar çerçevesinde belirlenmiş bir ayrımla müslim ve gayrimüslim şeklinde sınıflandırılan Osmanlı tebaası, farklı kurallara ... -
Tanpınar’ın Huzur’u Mümtaz’ın İstanbul’u
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)1901 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun başşehri İstanbul’da, daha doğrusu sur içi İstanbul’unun en eski semtlerinden biri olan Şehzadebaşı’nda dünyaya gözlerini açan ve küçük yaştan itibaren çevresine bir estet gözüyle ... -
Fransız Belgelerine Göre 1911-1912 Trablusgarp Savaşı Sırasında İstanbul’da Yaşanan Mali Sorunlar
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Bu çalışmanın ilk kısmında, 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’ndaki mali sorunlardan ve bu sorunların sebeplerinden bahsedilecektir. Osmanlı imparatorluğu 16. yüzyılın ikinci yarısından itibaren mali sorunlarla karşı ... -
1908 İstanbulu’nda Yankesicilik ve Yankesiciler
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Özellikle kalabalıkta insanların ceplerinden veya çantalarından bir şeyler çalma suçu olarak tanımlanabilecek olan yankesicilik, “parmakları kanca şeklinde kullanarak sert, açık ve çok hızlı hareket ettirerek ceplerde ve ... -
Divâne Mehmed Çelebi ve Galata Mevlevihanesi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Bir şehrin tarihinde o şehirde bulunan manastır ve tekke gibi yapıların önemli bir yeri vardır. XI. yüzyıl İstanbul’unda sadece sur içi bölgesinde üç yüz civarında manastır bulunmaktaydı. İstanbul’da Bizans dönemindeki ... -
İstila-yı Filoksera: XIX. Yüzyıl Sonunda İstanbul Üzüm Bağlarını Asma Kurdundan Kurtarma Çabaları
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Osmanlı İmparatorluğu’nun XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren dünya pazarlarına eklemlenmesi ile serbest ticaret koşulları oluşturulmuş ve devletin ticarete müdahale etme imkanları ortadan kaldırırken, Osmanlının rolü, ... -
Simon Reniger’in Nemçe Daimî Elçi Raporlarına Göre 17. Yüzyıl Ortalarında Valide Sultanlar Mücadelesi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Haliç Körfezi boyunca Avrupa ve Asya büyükelçiliklerinin varlığı, uzun zamandır uluslararası tarihçilikte önemli bir araştırma alanı olmuştur. Osmanlı diplomasi tarihi üzerine araştırmalar, erken modern dönemde uluslararası ... -
Rızkullah Hassûn ve Mir’âtü’l-Ahvâl Üzerine Değerlendirmeler
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)Osmanlı Devleti’nin başkenti İstanbul’dur. Yayılma alanını Tanzimat dönemi Suriye’si başta olmak üzere dalga dalga Arap kültür ortamının hemen tamamı oluşturmaktadır. Projektörlerimizin tutulacağı iki önemli odak, Halep ... -
“Avdetlerine Mümanaat Olunmaya”: 18. Yüzyılda İstanbullu Kadınların Şehre Giriş-Çıkışlarının Denetimi
(İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, 2023)18. yüzyılda İstanbullu kadınların şehir dışına çeşitli sebeplerle çıkmak istediklerinde mahallelerine sorunsuz bir şekilde geri dönebilmek ve yolculuk esnasında gerektiği durumlarda ibraz etmek amacıyla aldıkları resmî ...